Η λίμνη του Αγίου Νικόλαου ή λίμνη Βουλισμένη είναι μια μικρή - πρώην γλυκιά, αργότερα συνδεδεμένη με τη θάλασσα λίμνη, που βρίσκεται στο κέντρο της πόλης του Άγιου Νικόλαου της Κρήτης. Έχει διάμετρο 137 μέτρα και βάθος 64. Οι ντόπιοι αναφέρονται σε αυτή τη λιμνοθάλασσα απλά ως «λίμνη». Η λίμνη συνδέεται με το λιμάνι της πόλης με ένα κανάλι που ανοίχθηκε το 1870. Πανοραμική θέα της λίμνης προσφέρεται από το πάρκο που βρίσκεται πάνω από αυτήν

Σύμφωνα με μύθο, η Θεά Αθηνά λουζόταν σε αυτήν. Αναφέρεται ότι μέλη του γερμανικού στρατού κατά την υποχώρησή τους από την περιοχή κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, έριξαν μέρος τουοπλισμού τους ή/και των οχημάτων τους στη λίμνη.

Τοπικός αστικός μύθος αναφέρει ότι η λίμνη δεν έχει πυθμένα. Η άποψη αυτή πιθανόν βασίζεται στο δυσανάλογα μεγάλο της βάθος σε σχέση με την επιφάνειά της ή/και σε διαταραχές στην επιφάνεια ή και την στάθμη του νερού που παρατήρησαν οι κάτοικοι κατά τη διάρκεια του σεισμού της Σαντορίνης το 1956. Για αυτό το λόγο εικάζεται πως υπάρχει γεωλογική σχέση των δύο θέσεων, αλλά επιστημονικές έρευνες επί του θέματος δεν είναι ακόμα γνωστές.

Η Σπιναλόγκα (επίσημη ονομασία Καλυδώνα), είναι μια νησίδα που δεσπόζει στην είσοδο του κόλπου της Ελούντας, όπου κατά την αρχαιότητα υπήρχε φρούριο των Ολουνιτών. Το όνομα Σπιναλόγκα είναι ιταλικό και σημαίνει «μακρύ αγκάθι», εξ ου και η ελληνική παλαιότερη ονομασία «Μακρακάνθη».

 Μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης στα χέρια των Σταυροφόρων, η Σπιναλόγκα μαζί με την Κρήτη πέρασε στους Βενετούς οι οποίοι το 1571-74 έκτισαν ένα φρούριο που συμπληρώθηκε με ισχυρότατο τείχος με αποθήκες, δεξαμενές νερού και πολλές οικοδομές. Το φρούριο, όπως και τα φρούρια της Γραμβούσας και της Σούδας, παρέμεινε στην κυριαρχία των Ενετών και μετά την κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους το 1669 και αποτελούσε ασφαλές καταφύγιο των Ελλήνων κατά την διάρκεια των Τουρκικών διώξεων.Οριστικά το φρούριο έπεσε στα χέρια των Τούρκων μετά από Ενετοτουρκική συνθήκη (1715). Τα τελευταία χρόνια της Τουρκοκρατίας εθεωρείτο ως ασφαλής τόπος διαμονής οθωμανικών οικογενειών.

Μετά την αποχώρηση των Τούρκων (1898) από την Κρήτη με απόφαση της Κρητικής Πολιτείας (1904), ορίστηκε ως τόπος διαμονής των χανσενικών (λεπρών) της Κρήτης και αργότερα και ολόκληρης της Ελλάδας. Προπολεμικά περιέθαλπε περισσότερους από 300 χανσενικούς στο λεπροκομείο υπό το όνομα «Άγιος Παντελεήμων», αλλά την δεκαετία του 1960 εγκαταλείφθηκε τελείως.

Κοντά στο φρούριο βρίσκεται η τρίκλιτη Βασιλική του Αγίου Παντελεήμονα που εορτάζει στις 27 Ιουλίου. Διάφορες αναστηλωτικές εργασίες συντήρησης έγιναν από την 13η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων σε ορισμένα παλαιά κτίσματα. Η πρόσβαση είναι δυνατή τους καλοκαιρινούς μήνες, με εκδρομικά σκάφη από τον Άγιο Νικόλαο, την Ελούντα και την Πλάκα.

Βρίσκεται σε υψόμετρο 850 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Περιτριγυρίζεται από ψηλές κορυφές, η ψηλότερη από τις οποίες είναι η Σπάθη σε υψόμετρο 2148 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας. Αυτές οι κορυφές προστάτευσαν του κατοίκους του οροπεδίου από επιθέσεις.

Υπάρχουν δύο είσοδοι για το οροπέδιο. Η μια είναι από την πλευρά του Αγίου Νικολάου και η άλλη από το Ηράκλειο μέσω Κεράς. Στο πέρασμα στο Σέλι Αμπέλου σε υψόμετρο 900 μέτρων υπάρχουν εγκαταλελειμένοι ανεμόμυλοι. Πρόκειται για ανεμόμυλους και αλευρόμυλους, φτιαγμένοι οι περισσότεροι από τους Ενετούς, και Πελοποννήσιους εποίκους στα τέλη του περασμένου αιώνα, με σκοπό την ύδρευση του Οροπεδίου.

Το σπήλαιο του Ψυχρού βρίσκεται στο οροπέδιο Λασιθίου, περίπου 65 χιλιόμετρα Δυτικά του Αγίου Νικολάου, 16 χιλιόμετρα Νοτιοδυτικά του χωριού Τζερμιάδο και 1 χιλιόμετρο Νοτιοδυτικά του ομώνυμου χωριού. Το σπήλαιο αποτελεί έναν πολύ σημαντικό λατρευτικό χώρο των Κρητών της Μινωικής εποχής. Η λατρεία στο σπήλαιο φαίνεται να ξεκινά από την Πρωτομινωική περίοδο (2800-2300 π.Χ.), αν και έχουν βρεθεί και ίχνη παλαιότερης ανθρώπινης παρουσίας.

Τα περισσότερα και σημαντικότερα ευρήματα ανήκουν στην Μεσομινωική περίοδο (1800 π.Χ.) και σε όλο το μετέπειτα διάστημα έως τους Γεωμετρικούς (800-700 π.Χ.) και Αρχαϊκούς (700-500 π.Χ.) χρόνους. Πιθανόν να είχε χρήση και κατά τους Ρωμαϊκούς χρόνους. Έχουν βρεθεί πολλά αναθήματα, όπως ειδώλια πιστών, θεών, ζώων, διπλοί πελέκεις, όπλα, εργαλεία και άλλα αντικείμενα.Μερικοί μελετητές ταυτίζουν το σπήλαιο Ψυχρού με το γνωστό από την Μυθολογία Δικταίον Αντρον, όπου, σύμφωνα με την αρχαία μυθολογική παράδοση γεννήθηκε και ανατράφηκε ο Δίας με την βοήθεια της Αμάλθειας και των Κουρητών και το οποίο συνδέθηκε με ιστορίες όπως του μάντη Επιμενίδη που «κοιμήθηκε» εδώ ή με την ένωση του Δία με την Ευρώπη.

Το σπήλαιο τράβηξε την προσοχή του αρχαιολόγου Ιωσήφ Χατζηδάκη στα τέλη του 19ου αιώνα και μαζί με τον Ιταλό αρχαιολόγο Χάλμπχερ άρχισαν να το εξερευνούν και να κάνουν τις πρώτες πρόχειρες ανασκαφές. Αργότερα το ερεύνησαν και άλλοι αρχαιολόγοι, κανείς όμως συστηματικά. Τα περισσότερα ευρήματα προέρχονται από λαθρανασκαφές και φυλάσσονται στο Μουσείο του Ηρακλείου και της Οξφόρδης.Το σπήλαιο βρίσκεται σε υψόμετρο πάνω από 1.000 μέτρα και στην στενή είσοδό του οδηγεί ένα ανηφορικό μονοπάτι που ξεκινά από τον δρόμο.

Μετά την είσοδο υπάρχει ένα προθάλαμος (42 Χ 19 μέτρα) όπου υπήρχε ορθογώνιος πέτρινος βωμός. Εδώ βρέθηκαν επίσης και νεολιθικά όστρακα, πρωτομινωικές ταφές και αναθήματα της Μεσομινωικής εποχής. Στο βορειότερο τμήμα του προθαλάμου βρέθηκε ένας περίβολος ακανόνιστου σχήματος με λιθόστρωτο δάπεδο που σώζεται σε αρκετά σημεία, που σχημάτιζε κάτι σαν τέμενος.Αμέσως μετά υπάρχει μια μεγάλη αίθουσα (84 Χ 38μέτρα) που είναι κατηφορική και σε μια άκρη του αριστερά υπάρχει ένας μικροσκοπικός θάλαμος που ονομάζεται το «λίκνον» του Δία. Δεξιότερα υπάρχει ένας μεγαλύτερος θάλαμος (25 Χ 12μέτρα) που χωρίζεται σε δύο τμήματα, στο ένα από τα οποία υπάρχει μια μικρή λίμνη, και στο άλλο ένας εντυπωσιακός σταλακτίτης, ο επονομαζόμενος «ο μανδύας του Δία».

Σε αυτήν την αίθουσα βρέθηκαν πολλά αναθήματα, κυρίως χάλκινα ειδώλια και ελάσματα, μικρά εγχειρίδια, αιχμές βελών και διπλοί πελέκεις.Η πρόσβαση από τον Άγιο Νικόλαο γίνεται με νοικιασμένο ή ιδιωτικό αυτοκίνητο ή μοτοσικλέτα.

Η Κριτσά είναι ένα από τα πιο πολυσύχναστα χωριά της Κρήτης χάρη στη φήμη της ως χώρου γυρισμάτων κινηματογραφικών ταινιών και τόπου πώλησης υφαντών υψηλής ποιότητας, είναι όμως ακόμα ευχάριστο να το επισκεφθείτε.

Πίσω από την Κριτσά είναι ένας δρόμος που οδηγεί προς την Οροσειρά Δίκτη και προσφέρει πανέμορφη θέα του τοπίου. Ο δρόμος καταλήγει στην Πεδιάδα του Καθαρού σε ύψος 1.100 μέτρα, όπου ένα μονοπάτι οδηγεί στο Οροπέδιο Λασιθίου.

Εδώ την άνοιξη ανθίζουν πολλά σπάνια λουλούδια.